سؤالات متداول در خصوص تقسیط مهریه به شرح زیر می‌باشد:
تقسیط مهریه چگونه است؟ شرایط تقسیط مهریه چگونه است؟ نحوه تقسیط مهریه به چه صورت است؟ اقساط مهریه به چه نحو است؟ پرداخت مهریه اقساطی چطور است؟ شرایط پرداخت مهریه قسطی چگونه است؟ شرایط قسط بندی مهریه به چه روش است؟ قسطی کردن مهریه چیست؟
قبل از اینکه به‌تفصیل در خصوص تقسیط مهریه صحبت کنیم می‌خواهیم خیالتان را راحت کنیم . آخرین نظر قانون‌گذار بر این قرارگرفته است که به‌طورکلی در مورد تعهد به پرداخت مهریه به هر میزان ، چه کمتر و چه بیشتر از یک‌صد و ده سکه تمام بهار آزادی یا معادل آن، در فرض عدم اطلاع از اعسار یا ایسار زوج، اصل بر اعسار زوج است و خلاف آن نیاز به اثبات توسط زوجه دارد. بدین ترتیب با ناتوانی زوجه در اثبات استطاعت مالی زوج در پرداخت مهریه، قانون اصل اعسار و نتیجتاً منتفی شدن حبس ناشی از مدیونیت و تقسیط پرداخت مهریه را بر زوج حاکم ساخته است.
به‌موجب رأی وحدت رویه شماره 722 مورخه 13/ 10 /1390 هیئت عمومی دیوان عالی کشور:
دعوای اعسار که مدیون دراثنای رسیدگی به دعوای دائن اقامه کرده، قابل استماع است و دادگاه به لحاظ ارتباط آن‌ها باید به هر دو دعوا یکجا رسیدگی و پس از صدور حکم بر محکومیت مدیون در مورددعوای اعسار او نیز رأی مقتضی صادر نماید.
به‌موجب بند یک ماده 17 دستورالعمل ساماندهی زندانیان و کاهش جمعیت کیفری زندان‌ها مصوب 29 اردیبهشت‌ماه 1392: هرگاه مرد ، دین خود را پذیرفته ولی تقاضای مهلت یا تقسیط و یا ادعای اعسار داشته باشد دادگاه در اجرای رأی وحدت رویه شماره 722 مورخه 13 / 10 / 1390 هیئت عمومی دیوان عالی کشور نسبت به رسیدگی توأمان دعوای مطالبه مهریه مطروحه زن و دعوای اعسار مطروحه مرد اقدام و نسبت به صدور حکم مقتضی اقدام می‌نماید.
بدین ترتیب طرح دعوای ادعای اعسار زوج دراثنای رسیدگی به دعوای مطالبه مهریه و النهایه صدور حکم به پرداخت مهریه به نفع زوجه البته به‌صورت تقسیط؛ به جهت جاری ساختن اصل اعسار به نفع زوج است؛ مگر توانایی زوجه در اثبات توانایی مالی زوج که در غالب موارد این امکان از اساس منتفی است.
البته در صورت عدم ارائه دادخواست اعسار توسط زوج ظرف مدت رسیدگی به دعوای مطالبه مهریه، به‌موجب ماده 3 قانون جدید نحوه اجرای محکومیت‌های مالی چنانچه مرد تا سی روز پس از ابلاغ اجراییه، ضمن ارائه صورت کلیه اموال خود، دعوای اعسار خویش را اقامه کرده باشد، حبس نمی‌شود؛ مگر اینکه دعوای اعسار مسترد یا به‌موجب حکم قطعی رد شود.
لازم به توضیح است در صورت صدور حکم اعسار و تقسیط پرداخت مهریه، به‌موجب ماده 23 قانون جدید نحوه اجرای محکومیت‌های مالی ، مرجع اجراکننده رأی باید به تقاضای زن قرار ممنوع‌الخروج بودن مرد را صادر کند. این قرار تا زمان اجرای رأی یا ثبوت اعسار مرد یا جلب رضایت زن یا سپردن تأمین مناسب یا تحقق کفالت مطابق قانون مدنی به قوت خود باقی است.
بدین ترتیب با لغو قرار ممنوع‌الخروجی پس از صدور حکم تقسیط پرداخت مهریه به‌واسطه احراز اعسار، مشکل سفرهای تفریحی خارج از کشور زوج نیز به روش مقتضی مرتفع شده است.
