سؤالات متداول در خصوص قوانین طلاق به شرح زیر میباشد:
قوانین طلاق چیست؟ قوانین طلاق در ایران چگونه است؟ تعریف طلاق چیست؟ قوانین طلاق در آمریکا به چه نحو است؟ انواع طلاق در قانون مدنی چطور است؟ قوانین مربوط به طلاق چگونه است؟ قانون اصلاح مقررات مربوط به طلاق چیست؟ ماده واحده طلاق چیست؟ قانون طلاق در آمریکا چگونه است؟ قوانین ازدواج و طلاق چیست؟ مرد طلاق گرفته طبق قانون چگونه باید عمل کند؟
در این بخش به قوانین و مقررات گوناگون در جوامع مختلف ازجمله ایران ، بهاختصار خواهیم پرداخت.
طلاق از دیرباز در قوانین و شرایع مختلف با حدود و قیودی پذیرفتهشده است. در یونان و روم طلاق را میشناختند و حتی از آنسو استفاده میکردند.
در عرف ژرمنی نیز طلاق وجود داشت و اختیار آن، مانند سایر جوامع شوهر سالاری، اصولاً به دست شوهر بود. در اغلب مذاهب مانند اسلام، زردشت، یهودِ پروتستان و ارتدکس (از شاخههای دین مسیح) طلاق با شرایطی پذیرفتهشده است. اما در مذهب کاتولیک طلاق بهکلی ممنوع است.
در اسلام، اگرچه طلاق منع نشده و بهظاهر مرد هر وقت که بخواهد میتواند زن خود را طلاق دهد و زن نیز در موارد خاصی میتواند از دادگاه تقاضای طلاق کند، لیکن شک نیست که طلاق در نظر اسلام امری مذموم و ناپسند است. روایات متعددی در نکوهش طلاق آمده و در خبر است که هیچچیز ناپسندتر از طلاق نزد خدای عزوجل نیست. مردی که به مبانی اسلامی پایبند و به گفتههای بزرگان دین معتقد است از طلاق میپرهیزد و هرگز زنش را بدون ضرورت طلاق نمیدهد.
در اسلام، علاوه بر دستورهای اخلاقی، پارهای قواعد حقوقی برای محدود کردن طلاق مقررشده است: قبل از طلاق باید داوری از خویشان مرد و داوری از خویشان زن برای آشتی دادن آنان تعیین شوند؛ طلاق باید در حضور دو شاهد عادل انجام گیرد؛ زن باید در طهر غیر مواقعه باشد، یعنی در حال پاکی که نزدیکی در آن واقع نشده است؛ در طلاق رجعی که برای مرد حق بازگشت وجود دارد، در مدت عده، زن در منزل مرد سکونت میکند و نفقه او بر عهدهٔ مرد است و بدینسان زن و مرد میتوانند بدون مانع زندگی زناشویی را از سر گیرند. واضح است که این مقررات و پارهای قواعد دیگر، طلاق را محدود میکند؛ لیکن آنچه بیشتر مانع طلاق میشود مبانی و اعتقادات مذهبی است. در خانوادههایی که سنن و عقاید مذهبی در آنها نیرومند است طلاق را بسیار زشت میپندارند، بلکه آن را فاجعهای میشمارند و کمتر به پذیرفتن آن تن در میدهند.
در قوانین امروزی راهحلهای مختلف درزمینهٔ طلاق دیده میشود. در اکثر کشورها ازجمله انگلستان، امریکا، فرانسه، آلمان، سویس، بلژیک، ایتالیا، (از سال ۱۹۷۰) و کشورهای سوسیالیستی سابق طلاق پذیرفتهشده است. انقلاب کبیر فرانسه که طرفدار آزادی افراد بود و منع طلاق را با این فکر مخالف نمیدانست، بهرغم مخالفت کلیسا، طلاق را وارد این کشور کرد. لیکن پس از سقوط ناپلئون، طلاق براثر نفوذ مقامات مذهبی در سال ۱۸۱۶ لغو گردید و سپس به سال ۱۸۸۴ از نو موردقبول قانونگذار فرانسه واقع گردید. ولی طلاق هنوز در ایرلند جنوبی و بعضی از کشورهای آمریکای جنوبی وجود ندارد. البته باید یادآور شد که در این کشورها موارد بطلان نکاح را گسترش داده و تفرق جسمانی را نیز که به زن و شوهر اجازه میدهد جدا از یکدیگر زندگی کنند، بیآنکه رابطه زوجیت قطعشده باشد، شناختهاند. در اکثر کشورها طلاق فقط بهحکم دادگاه و با حدود و قیودی پذیرفتهشده است حتی در اتحاد جماهیر شوروی سابق که سابقاً بهموجب قانون مصوب ۱۹۲۶ طلاق بااراده هریک از زوجین بهآسانی و بدون احتیاج بهحکم دادگاه صورت میگرفت، از سال ۱۹۴۴ تثبیت خانواده موردتوجه واقع و طلاق قضائی پذیرفته شد.